به نقل از «قدس آنلاین»

تلاش آستان قدس رضوی برای جریان‌سازی علم در جامعه

تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۳۲۲۸۵

علم ماهیت جمعی و تاریخی دارد و حاصل گفت‌وگوی معرفتی پیشینیان و گذشتگان و پسینیان و آیندگان از طرفی و گفت‌وگوی معرفتی درون محافل علمی معاصر است. بنابراین وقتی علم می‌تواند در یک کشور پیشرفت و توسعه پیدا کند که ظرفیت گفت‌وگوی معرفتی میان عالمان و محافل علمی و مؤسسه‌های پژوهشی افزون شود.

در آستان قدس رضوی مراکز گوناگون فعال در تولید علم داریم که مهم‌ترین آن‌ها دانشگاه علوم اسلامی رضوی، دانشگاه امام رضا(ع) و بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی هستند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از طرفی تولید علم در آستان قدس رضوی برای علم نیست و رویکرد به علم و پژوهش مانند رویکرد رایج دانشگاه‌ها یا حوزه‌ها نیست بلکه علم به مثابه پیوست علمی برای فعالیت‌های گوناگون و برآورده کردن نیازهای علمی در آستان قدس رضوی، استان خراسان و حتی فراتر مانند سطح ملی و جهانی است. بر این اساس باید بر امتداد اجتماعی رهاوردهای علمی تکیه کنیم.

امتداد اجتماعی دو ساحت دارد؛ یک ساحت آن امتداد اجتماعی رهاوردهای علمی است به این معنا که محصولات علمی وقتی تولید می‌شوند، بتوانند خود در جامعه امتداد پیدا کنند نه با شاخص میزان فروش بلکه با شاخص خوانده شدن، تأثیر ماندگار و عمومیت، جریان‌سازی عمومی و اجتماعی‌سازی علم که بنیانش بر عمومی‌سازی دانش است. به بیان دیگر پژوهش‌ها باید همراه با عمومی‌سازی دانش باشد که البته عمومی‌سازی دانش با عوام‌زدگی در قلمرو علم بسیار متفاوت است اما ممکن است مرز گمراه کننده‌ای در میان باشد.

معنا و مفهوم دیگر امتداد اجتماعی علم، جریان‌سازی علم است. حضور علمی مراکز پژوهشی آستان قدس رضوی در مواضع و جاهایی است که در حوزه و دانشگاه به آن یا نپرداخته‌اند یا کم پرداخته‌اند به طور مثال زیارت پژوهشی، پژوهش‌های مربوط به وقف و نذر، پژوهش‌های مربوط به سازماندهی آستان‌های مقدس یا مباحثی مانند اخلاق حرفه‌ای در خدمات معنوی و خدمات به زائران از جمله مباحثی هستند که خیلی کم به آن پرداخته شده و یکی از رسالت‌های مهم مراکز پژوهشی آستان قدس رضوی، بررسی همه‌جانبه آن‌هاست.

در چنین اموری مراکز پژوهشی آستان قدس رضوی دو رسالت بر دوش دارند؛ یکی اینکه خود به پژوهش‌های علمی که منجر به محصولات و رهاوردها شود بپردازند، دیگر اینکه نقش راهبری داشته باشند یعنی بتوانند دیگر محافل علمی و مؤسسه‌ها را در این موضوعات به بحث بکشانند. به عنوان مثال در هنرهای رضوی و هنرهای موجود در آستان قدس رضوی که گنجینه‌ای بی‌نظیر است به پژوهش‌های جدی نیاز داریم. این پژوهش‌ها ممکن است در آستان قدس رضوی شروع شود اما آستان قدس رضوی در چنین زمینه‌ای باید دانشگاه‌های هنر را به میدان آورده و از ظرفیت آنان استفاده کند. این رویکرد نوعی راهبری علمی و ایجاد جریان علمی در پژوهش و تولید علم است.

اینجاست که باید به گفت‌وگوی معرفتی دامن بزنیم تا نیازهای پژوهشی را نه با تکیه بر ظرفیت داخلی خود، بلکه با استفاده از ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد، برطرف کنیم. طرح خادمان علمی که با همت وزارت علوم به ویژه با کوشش معاون محترم آموزشی وزیر علوم به ثمر نشسته در واقع راه را برای این نوع جریان‌سازی باز کرده است.

این جریان‌سازی علمی با امتداد اجتماعی که به آن اشاره شد، تفاوت دارد. یکی در قلمرو ترویج و دیگری در قالب پژوهش و تولید علم است. در هر دو به مرجعیتی می‌رسیم. نمونه آن سادات‌پژوهی است که بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی به چنان مرجعیتی رسیده است که هم شهروندان، هم مراجع دستگاه قضایی کشور، هم ائمه جمعه و گاهی مراجع تقلید نظر کارشناسی بنیاد را جویا شده و آن را مبنا قرار می‌دهند. در این عرصه به دلیل پژوهش‌های نظام‌مند و جریان‌سازی به مرجعیتی رسیده‌ایم.

دوستان ما در مؤسسه آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی راهی را آغاز کرده‌اند که ان‌شاءالله به مرجعیت علمی در مکتب هنر رضوی خواهد رسید. در بحث تربیت بنیاد فرهنگی امام رضا(ع) نیازی به صورت‌بندی بیان شده به نام مکتب تربیت رضوی که باید بنیاد پژوهش‌های اسلامی و دانشگاه‌ها دست به دست هم داده، نیاز را به بحث علمی گذاشته و جریان علمی ایجاد کنند. در نهایت این جریان علمی نقش مؤثرتری ایفا کرده و مرجعیت علمی را بدست می‌آورد. مرجعیت علمی نباید تبدیل به شعار شود، بلکه باید هدفی باشد که با برنامه ریزی‌های دقیق و راهبردهای دقیق و به ویژه با منابع انسانی مناسب به آنجا برسیم.

دانشگاه، حوزه، آستان قدس رضوی و... برای اینکه به مرجعیت علمی برسند، باید پژوهشگران و محققان مناسب این کار را داشته باشند. به معنای دیگر در جریان‌سازی علمی برای رسیدن به مرجعیت علمی، نیاز جدی به تحول و توسعه در منابع انسانی خود داریم. به عنوان مثال بدون رویکردهای بین‌رشته‌ای هرگز نمی‌توانیم در زیارت، وقف، نذر، تربیت، مکتب هنر رضوی و... به جریان‌سازی علمی دست پیدا کنیم.

ضمن اینکه مطالعات بین‌رشته‌ای را هر شخصی نمی‌تواند ایجاد و راهبری کند. این امر از نظر مدیریت پژوهشی و همین طور پژوهشگر، متخصص خاص خود را می‌طلبد. امیدوار هستیم بتوانیم همگی در آستان مقدس رضوی دست به دست هم داده و در مسائل مورد نیاز و ضروری با همت و کمک مختصصان این امر به راهکارهایی برای پیشبرد حوزه‌های معارف، اندیشه و فرهنگ رضوی برسیم. در این راه می‌توان از ظرفیت خادمان علمی بهره برد و بخشی هم از تحول و توسعه‌ای که در منابع انسانی بدست می‌آید، قابل تحقق است.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: آستان قدس رضوی امتداد اجتماعی جریان سازی علم مرجعیت علمی تولید علم پژوهش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۳۲۲۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دومین نشست کارگروه ملی امام رضا(ع) برگزار شد

دومین نشست کارگروه ملی امام رضا(ع) به میزبانی معاونت امور بین‌الملل آستان قدس رضوی در مشهد برگزار شد. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم ازمشهد، به نقل از آستان‌نیوز،سال گذشته به دستور وزیرامور خارجه و با مسئولیت وزارت امور خارجه، نخستین نشست کارگروه ملی امام رضا(ع)، با محوریت رفع مسائل زائران بین‌المللی برگزار شد و دوشنبه 4 اردیبهشت ماه دومین نشست آن به میزبانی آستان قدس با حضور حجت‌الاسلام فقیه اسفندیاری، معاون امور بین‌الملل آستان قدس رضوی، علیرضا بیگدلی، معاون وزیر امور خارجه و حجت‌الاسلام حجت گنابادی‌نژاد، معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی در اتاق جلسات معاونت امور بین‌الملل آستان قدس رضوی برگزار شد.

در این جلسه نسبت به فضای ظرفیت بین‌الملل شهرمشهد مقدس و مزیت‌های نسبی این شهر به عنوان شهر بین‌المللی و همچنین برگزاری نخستین اجلاسیه سفرای کشورهای زائر فرست درمشهد بحث و تبادل نظر شد.

دیپلماسی زیارت، حضور آستان قدس رضوی در رویدادها و نمایشگاه‌های بین‌المللی و همچنین  حضور موسسات فرهنگی در نمایشگاه‌های مشهد از دیگر موضوعات مطرح شده در این نشست بود. 

همچنین از دیگر موضوعاتی که دراین نشست بحث و تبادل نظر شد، در خصوص مردمی‌سازی بحث زیارت در کشورهای هدف بود که چگونه موسسات و تشکل‌های مردمی دراقصی نقاط جهان بویژه کشورهای هدف بتوانند در خصوص گسترش کمی و کیفی زیارت تلاش کنند و بتوانیم با بهره‌مندی از ظرفیت مردمی در خصوص گسترش امر زیارت گام های مثبتی برداریم.

انتهای پیام/282/